Zoeken in deze blog

maandag 25 juli 2022

Koffer met Nederlands-Indische geschiedenis fam. Knaven

 Recentelijk mocht ik weer een bijzondere schenking aan de collectie toevoegen. De koffer met documentatie van de familie Knaven. Gezinshoofd was Dhr. Jan Knaven (Amsterdam, 4 mei 1893 - Semarang, 6 juli 1945). In 1920 kwam hij naar Semarang vanwege zijn werk voor de handelsonderneming MacNeill & Co. Al snel trouwt hij met met de Indo-Europese José Mehlbaum en ze krijgen twee kinderen; Rudi (1924) en Frida (1926). De firma moet een goede werkgever geweest zijn, want de foto's tonen een welgesteld gezin. Tijdens de mobilisatie in december 1941 deelde de firma Jan in bij de vernielingsdienst. Hier kwam echter niets van terecht, gezien Jan nog herstellende was van een langdurige ziekte.


Op 8 maart 1942 moet Nederlands-Indië capituleren en op 24 juli 1942 wordt ook Jan geïnterneerd. Eerst in het vm. KNIL-kampement Jatingaleh en later naar Kesilir, waar hij een maagzweer kreeg. Toevallig was zijn vroegere internist, Dr. Eerkens, daar ook geïnterneerd. Op zijn verzoek is Jan toen overgeplaatst naar het ziekenhuis in Krikilan waar toen nog Europese doktoren en verpleegsters waren. In september 1943 werd hij daar weggehaald en het personeel kon José helaas niet vertellen waarheen. Na de bevrijding bleek dat hij naar de C.B.Z. (centrale burgerlijke ziekeninrichting) in Batavia was gebracht. Na zogenaamd herstel werd hij naar kamp Tjimahi gebracht en vanaf daar naar het Bangkongkamp, waar hij op 6 juli 1945 aan uitputting bezweek.

José en de kinderen konden vanwege hun grotendeels Indische afkomst gedurende de bezetting buiten het kamp blijven. Zij waren zogenoemde "buitenkampers". In 1950 vertrok zij met de kinderen naar Nederland.

De koffer omvat veel foto's van het gezinsleven voor en na de oorlog, enkele brieven uit het kamp, correspondentie omtrent het oorlogsgraf van Jan en vele andere documenten. Hieronder een selectie.


Jan (links) als sergeant tijdens de mobilisatie 14-18.

Jan Knaven, Semarang 1920.

Het huwelijk met José Mehlbaum

Jan en José in hun woning in Semarang.

De kleine Rudi (5 maanden)

José met de kinderen voor het voorverblijf van de woning.

Het gezin Knaven, Semarang 1934.

Gesmokkelde briefjes van Jan aan zijn vrouw.


Correspondentie uit het ziekenhuis van Krikilan.

De brieven van Jan aan het thuisfront. De laatste brief kwam aan 9 dagen voordat hij stierf. Of hij het antwoord nog gelezen heeft is onbekend.

Boekjes voor de reis naar Nederland.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten