Ingezonden door Bert-Jan Dierink:
Gerhardus Hessel Pesman, werd in 1905 in de Zuid-Afrikaanse plaats
Pretoria geboren als zoon van de tandarts Hidde Hendrikus Pesman en
Anje Pesman Na de hogereburgerschool te Wageningen studeerde hij
civiele techniek aan de technische hogeschool te Delft. In zijn
studententijd was hij reeds bestuurlijk actief en was onder meer
bestuurslid van de roeivereniging De Delftsche Sport. De heer Pesman is
in 1924 een verbintenis aangegaan bij het Reserve Personeel der
Landmacht, bij het Wapen der Veld Artillerie, als Adspirant – Kornet.
Pesman begon zijn carrière als civiel ingenieur bij de Koninklijke
Nederlandsche Maatschappij voor Havenwerken, een positie die hij van
1938 tot 1958 vervulde. In 1927 komt hij in werkelijke dienst voor
eerste oefening en wordt hij ingedeeld bij het 4e Regiment Veld
Artillerie; medio 1928 wordt hij overgeplaatst naar het 8e Regiment Veld
Artillerie. Het regiment wat zal strijden bij de Grebbeberg. In 1938
werd hij eveneens benoemd tot reserve eerste luitenant der artillerie
in de Koninklijke Landmacht. Eind 1938 is hij, waarschijnlijk in
opdracht van zijn toenmalige werkgever de Koninklijke Nederlandsche
Maatschappij voor Havenwerken, vanuit Nederland vertrokken naar het
voormalige Nederlandsch-Oost-Indië. Aangezien het klaarblijkelijk de
bedoeling was dat hij voor een langere periode in
Nederlandsch-Oost-Indië zou verblijven, en er nog verplichtingen op hem
rustten ten aanzien van de dienstplicht, wordt hij op enig moment
overgeplaatst van het 8e Regiment Veldartillerie van de Koninklijke Landmacht naar de Artillerie van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch
Leger (K.N.I.L.); bij dit legeronderdeel komt hij begin juni 1939 voor
de eerste keer onder de wapenen voor het vervullen van een eerste
herhalingsoefening.
Bij de algemene mobilisatie van de troepen in
Nederlandsch-Oost-Indië op 8 december 1941 wordt hij wederom onder
wapenen geroepen. Hij werd op 8-3-1942 gevangen genomen (zoals alle
KNIL-militairen op Java), let op 17=1942, 18-1943 enz (Japanse
jaartelling) hij werd geïnterneerd in Java II, dat is regio Tjilatjap. Veel krijgsgevangenen werden van Bandoeng-Tjimahi overgebracht naar
Tjilatjap (aan de zuidkust) om puin te ruimen in de haven; hier kreeg
hij, zoals vele anderen, zijn eerste kampnummer (in dit geval 247). Hij
werd niet van Java afgevoerd voor dwangarbeid elders (Thailand, Japan
e.d.) (de enige regel op de achterzijde van de kaart, 20=1945) zijn naam
komt voor op de naamlijst van "Java camp", peildatum 1-11-1944. Hier
heeft hij nummer 21424 in Main camp (dat is 10e Bataljon in Batavia) hij
werd op 27-10-1945 overgedragen aan de geallieerden.
 |
De Japanse registratiekaart Luitenant Pesman
Nationaal Archief, Den Haag, Ministerie van Binnenlandse Zaken:
Stichting Administratie Indische Pensioenen (SAIP), Stamboekgegevens
KNIL-militairen, met Japanse Interneringskaarten, 1942-1996, nummer
toegang 2.10.50.03, inventarisnummer 445 |
 |
Een lijst met namen van krijgsgevangene officieren, Luitenant Pesman staat bovenaan de vijfde alinea.
Collectie Henk Beekhuis |
Na de oorlog
fungeerde hij als hoofdvertegenwoordiger, van 1958 tot 1964, van het
bouwbedrijf IBB Kondor. Vervolgens keerde Pesman terug naar de
Koninklijke Nederlandsche Maatschappij voor Havenwerken alwaar hij lid
van de raad van bestuur werd. In 1965 werd Pesman aangesteld als
hoofdingenieur van de Dienst der Publieke Werken van de gemeente
Amsterdam. Later werd hij lid van de Raad van Arbitrage voor de heer
Pesman trouwde te Rotterdam op 30 april 1936 met Harriat Hélène Quispel
(1910), dochter van een pianohandelaar. Pesman overleed op een 89-jarige
leeftijd.
